Informacja dla Rodziców – Przemoc rówieśnicza w szkole

Drodzy Rodzice,

Przemoc rówieśnicza to zjawisko, które może dotknąć każde dziecko. Przybiera różne formy – od przemocy fizycznej, przez cyberprzemoc, aż po przemoc relacyjną, która polega na wykluczaniu z grupy, izolowaniu czy ignorowaniu. Właśnie ta ostatnia, choć bardzo bolesna, jest najrzadziej dostrzegana i omawiana.

Dlaczego to ważne?

Często zanim pojawi się agresja fizyczna czy słowna, dziecko przez długi czas doświadcza wykluczenia ze strony rówieśników.
Badania pokazują, że przemoc rówieśnicza dotyka wielu uczniów, ale jej skala zależy od tego, jak pytamy i diagnozujemy problem. Dlatego potrzebne są rzetelne metody badawcze i czujność ze strony dorosłych.

Jak szkoła może działać?

Najlepsze efekty daje łączenie dwóch podejść:

• Reagowanie – szybka odpowiedź na przejawy przemocy, nawet jeśli są to pojedyncze incydenty.

• Budowanie wspólnoty – wzmacnianie pozytywnych relacji w klasie od samego początku. Ważne są nie tylko wycieczki czy gry integracyjne, ale także systematyczna praca nad współpracą, empatią i poczuciem przynależności.

Co możemy osiągnąć?

Całkowite wyeliminowanie przemocy w szkole nie jest możliwe, ale badania wskazują, że dzięki dobrze zaplanowanym działaniom można zmniejszyć odsetek ofiar o 17–20%. Najlepsze programy profilaktyczne, takie jak KiVa (Finlandia), Olweus (Norwegia) czy Youth Matters (USA), pokazują, że systematyczna praca daje realne efekty.

Jak możesz wspierać swoje dziecko na co dzień?

• Buduj zaufanie – rozmawiaj regularnie, pytaj o szkołę, kolegów i koleżanki.

• Reaguj spokojnie – jeśli dziecko opowiada o trudnej sytuacji, wysłuchaj bez oceniania i obwiniania.

• Wzmacniaj poczucie wartości – chwal dziecko za starania, pokazuj jego mocne strony.

• Ucz sposobów reagowania – omawiaj, jak można odpowiedzieć na zaczepki, jak prosić o pomoc dorosłych.

• Dbaj o równowagę – zachęcaj do rozwijania zainteresowań poza szkołą, co pomaga budować inne, pozytywne relacje.

Pamiętaj:

Jeśli dowiesz się o jakimkolwiek incydencie przemocy – niezwłocznie zgłoś to wychowawcy, pedagogowi lub psychologowi szkolnemu. Dzięki szybkiej reakcji możemy skuteczniej chronić dzieci i wspierać je w trudnych sytuacjach.