Początki szkolnictwa w Rąbieniu związane są z osobą Rafała Bratoszewskiego, właściciela Brużycy, przyszłego założyciela Aleksandrowa. To dzięki jego działalności i wsparciu finansowemu w kolonii Ruda (Bugaj) wybudowano w 1799 roku drewniany budynek szkoły. Była to pierwsza niemiecka szkoła wiejska w tych okolicach. Druga taka powstała w 1805 roku w Rąbieniu. (Woźniak K. P., Niemiecka społeczność Aleksandrowa do 1918 r., s. 17). Według ustnych relacji mieszkańców mieściła się ona w drewnianym budynku usytuowanym w pobliżu skrzyżowania dróg Aleksandrów Ł. – Konstantynów i Łódź-Wola Grzymkowa (obecnie przy ulicy Pańskiej).
Z kart zachowanej Kroniki Szkoły za lata 1945 – 1967 dowiadujemy się, że na przełomie XIX i XX wieku władze carskie wybudowały nowy budynek szkolny, w którym po przeniesieniu szkoły do obecnego miejsca, przez wiele lat znajdował się sklep spożywczy. W roku 2009 budynek został zburzony a na jego miejscu powstała restauracja.
Z powodu zwiększającej się liczby uczniów, zarówno w latach międzywojennych jak i powojennych, część dzieci uczyła się w oddzielnym budynku. Dzisiaj mieści się w nim Urząd Poczty, filia Biblioteki Publicznej z Aleksandrowa Łódzkiego oraz Ośrodek Zdrowia.
Najstarszy dokument szkolny, jakim jest Księga Główna Ocen i Postępów Uczniów w Nauce z lat 1924 – 1934, wskazuje na to, że w momencie dokonywania pierwszych wpisów uczniów szkoła w Rąbieniu nosiła nazwę: Dwuklasowa Publiczna Szkoła Powszechna.
Na zachowanym świadectwie szkolnym z roku 1931/32 widnieje już nowa nazwa: Czteroklasowa Szkoła Powszechna w Rąbieniu. Do szkoły uczęszczała wtedy młodzież pochodzenia polskiego i niemieckiego. Dzieci uczyły się takich przedmiotów jak: język polski, język niemiecki, rachunki z geometrią, przyroda, historia, rysunki, roboty, roboty kobiece, śpiew, religia, gry i gimnastyka. Oceniana była pilność i sprawowanie. Lekcje trwały po 50 minut. W 1932 roku, według uchwalonej przez sejm Ustawy o Ustroju Szkolnictwa, rąbieńska szkoła staje się Publiczną Szkołą Powszechną Stopnia Drugiego, w której nauka trwała siedem lat, przy czym klasą kończącą szkołę była 2– letnia klasa szósta. W takim kształcie szkoła przetrwała do 1939 roku.
W czasie II wojny światowej szkoła była przeznaczona wyłącznie dla dzieci niemieckich, a nauka odbywała się w języku niemieckim. Po zakończeniu działań wojennych w 1945 roku szkołę (doszczętnie zdewastowaną) organizował pierwszy kierownik – Wacław Tukaj. Od tej chwili następuje bardzo dynamiczny rozwój szkoły, zwiększa się liczba uczniów, od około 50 w 1945 roku do 120 w 1950 roku. W roku szkolnym 1948/49 szkoła realizuje program sześciu klas. Uczęszcza do niej ok. 90-100 dzieci. Od 1 września 1949 roku kierownikiem zostaje Józef Rudnicki. W roku szkolnym 1951/52 szkoła realizuje program siedmiu klas, w których uczy się od 100 do 120 dzieci i pracuje 4 nauczycieli. W roku szkolnym 1959/60 ilość uczniów przekracza liczbę 200. Nauka odbywała się w nadzwyczaj trudnych warunkach - dzieci uczyły się w pięciu salach lekcyjnych (w dwóch budynkach), brak było szatni, kancelarii, pokoju nauczycielskiego, pomieszczeń na sprzęty i pomoce naukowe.
Kierownik placówki Józef Rudnicki podjął starania o budowę nowej szkoły w Rąbieniu. Zorganizował całe społeczeństwo obwodu szkolnego, gromadzkie Rady Narodowe i władze oświatowe na terenie powiatu i województwa. W 1959 roku Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej w Rąbieniu powołało Komitet Budowy Szkoły. Po trzech latach starań, w 1961 roku, budowa szkoły została ujęta w planie Kuratorium jako inwestycja państwowa. 17 lipca 1961 roku parcela pod budowę została przekazana Łódzkiemu Przedsiębiorstwu Budowlanemu. Pierwsze prace, w których wzięło aktywny udział miejscowe społeczeństwo wykonując wykopy pod fundamenty szkoły, rozpoczęły się 24 lipca 1961 roku, a 19 sierpnia1961roku wmurowano akt erekcyjny. Do końca 1961 roku budynek został pokryty dachem, a 1 wrześniu 1962 roku uczniowie rozpoczęli tu naukę.
W roku szkolnym 1962/63 w obwodzie szkolnym znajdowało się 262 dzieci ze wsi: Rąbień, Rąbień AB, Romanów, Rszewek i Jagodnica. 213 z nich uczęszczało do szkoły w Rąbieniu, pozostali do Aleksandrowa, Konstantynowa i Łodzi.
Od roku szkolnego 1966/67 stanowisko kierownika szkoły obejmuje Czesław Możdżeń. W szkole pracuje 9 nauczycieli uczących 219 uczniów w 8 klasach.
W roku 1966 przeprowadzono reformę szkolnictwa, wprowadzając klasę VIII. 16 uczniów urodzonych w 1952 r., w miesiącach styczeń-czerwiec, ukończyło szkołę podstawową w klasie VII. Pozostałych 14 z tego rocznika kontynuowało naukę w klasie VIII w roku szkolnym 1966/1967. Kierownikiem szkoły był Wojciech Żak, który swoją funkcję pełnił w latach 1967-1971. Od roku 1971 do 1984 szkołą kierował Władysław Gubański.
W roku 1978 nastąpiło obniżenie stopnia organizacyjnego szkoły. W roku szkolnym 1977/78 absolwentami naszej szkoły jednocześnie zostają uczniowie klasy VIII, VII, VI. Uczniowie klasy VII i klas szóstych kolejnych roczników dalszą naukę kontynuowali w szkołach w Aleksandrowie Ł., Konstantynowie Ł. i Łodzi.
W 1981 r. przywrócono wyższy stopień organizacyjny szkoły, tj. klasę VIII, dlatego w roku szkolnym 1981/1982 i 1982/1983 nie było w naszej szkole absolwentów, a uczniowie tych klas kończyli szkołę w roku 1984 w klasie VIII. W tym też roku dyrektorem szkoły została Barbara Olińska, która swoją funkcję sprawowała przez okres 22 lat - do roku 2006.
Rok 1998/1999 był pierwszy rokiem, w którym absolwentami zostało 22 szóstoklasistów. Ostatnich 24 absolwentów 8-letniej szkoły podstawowej opuściło mury w roku szkolnym 1999/2000. Rok ten jest jednocześnie drugim rokiem funkcjonowania 6-letniej szkoły podstawowej, którą ukończyło wtedy 21 uczniów.
W kwietniu roku 2001 szóstoklasiści po raz pierwszy przystąpili do zewnętrznego sprawdzianu w klasie VI badającego podstawowe wiadomości i umiejętności osiągnięte przez uczniów.
2001 rok jest rokiem szczególnym dla społeczności szkolnej. 15 października tego roku szkoła otrzymuje zaszczytne imię Ks. Stefana Kard. Wyszyńskiego Prymasa Tysiąclecia oraz sztandar ufundowany przez Dariusza Sauera. Zostaje także odsłonięta pamiątkowa tablica. Nie byłoby tego wydarzenia, gdyby nie zaangażowanie i wsparcie wielkiego przyjaciela szkoły, proboszcza rąbieńskiej parafii ks. kan. Andrzeja Mikołajczyka.
Na przestrzeni lat szkoła diametralnie zmieniała swoje oblicze, wykonano wiele remontów i modernizacji, m.in.: dobudowano kotłownię i zaplecze socjalne, zmodernizowano kuchnię, wyburzono 24 piece węglowe i założono instalację centralnego ogrzewania (1997).
W 2004 roku odsłonięto usytuowany na dziedzińcu szkoły, tuż przy wejściu głównym do budynku, pomnik Patrona szkoły ufundowany przez Mariolę i Jana Mikołajczyków.
W 2005 roku powstała pracownia zajęć informatycznych z 10 stanowiskami. Środki na ten cel pochodziły z funduszy unijnych. Wcześniej uczniowie korzystali z kilku komputerów Atari. Pierwszy zakupiono z pieniędzy uzyskanych z zorganizowanej przez nauczyciela szkoły Romana Bednarskiego i uczniów klas starszych akcji zbiórki złomu w Rąbieniu i okolicach. Następny komputer zakupiono w maju 1988 roku ze środków zgromadzonych w trakcie organizacji balu karnawałowego dla rodziców. Kolejny przekazał sponsor Dariusz Sauer.
Od 2006 roku placówką kieruje Małgorzata Patoleta, związana ze szkołą od 1990 roku, starszym absolwentom znana jako Małgorzata Wojdalska- nauczycielka języka polskiego i przyrody.
30 listopada 2007 roku - w 45 rocznicę istnienia szkoły w obecnym budynku - dokonano otwarcia nowoczesnej hali sportowej. Zastąpiła ona dotychczasową niewielką salę gimnastyczną, która obecnie jest klasopracownią. Wraz z halą powstało zaplecze sanitarno – szatniowe i parking samochodowy dla pracowników szkoły. W tym samym czasie w jednym z pomieszczeń nowo wybudowanej części szkoły powstaje Izba Tradycji, w której znalazły godne miejsce pamiątki gromadzone przez ponad 15 lat przez nauczyciela historii Romana Bednarskiego.
Wakacje 2008 to czas wytężonej pracy przy budowie boiska sportowego. Prace rozpoczęto od uporządkowania spraw geodezyjnych terenu, wykarczowano stare drzewa i krzewy – pozostałość po byłych działkach pracowniczych. Ogrodzono teren, nawieziono wiele ton ziemi, podwyższając ok. 1 metr podmokły teren pod przyszłe boisko.
Z inicjatywy dyrektor M. Patolety 28 listopada 2008 roku, w siódmą rocznicę nadania szkole imienia, otwarto Izbę Pamięci Patrona.
Wiosną 2010 roku, dzięki ogromnemu zaangażowaniu rodziców i nauczycieli, uczniowie otrzymali nowy plac zabaw, który w całości został sfinansowany z funduszy Rady Rodziców i dochodów własnych szkoły.
Od roku szkolnego 2006/2007 istnieją po dwie klasy w poziomie, wzrasta również liczebność uczniów w klasach. W latach 2011/2012 i 2012/2013 dzieci uczą się w 13 oddziałów (11 szkolnych i 2 grupy przedszkolne). Uczniowie mają do dyspozycji 9 sal lekcyjnych, z których ponad połowa ma niewystarczającą powierzchnię - ok. 30 m kw. Przy liczebności klas starszych od 22 do 32 uczniów powoduje to niezwykle trudne warunki nauki i pracy. Szkołę dotyka zmianowość.
W 2012 r. rozpoczęła się modernizacja części dydaktycznej starego budynku i rozbudowa szkoły podyktowana koniecznością zwiększenia liczby pomieszczeń klasowych. We wrześniu tego roku rozpoczęły się prace przy budowie nowego budynku dydaktycznego połączonego z dotychczasowym – łącznikiem. Wybudowano 9 nowych sal lekcyjnych oraz przebudowano pomieszczenia na parterze szkoły.
Od 1 września 2015 r. wszystkie dzieci sześcioletnie zostały objęte obowiązkiem szkolnym.
W 2017 roku poraz pierwszy od 1999 roku murów szkoły nie opuścili szóstoklasiści. W wyniku reformy oświaty powstaje szkoła podstawowa ośmioklasowa. Przywrócno obowiązek szkolny dla siedmiolatków.
Kalendarium - najważniejsze daty w historii szkoły
1805 władze pruskie przy finansowym wsparciu założyciela Aleksandrowa Łódzkiego Rafała Bratoszewskiego otwierają pierwszą szkołę powszechną w Rąbieniu.
XIX/XX w. - wybudowanie przez rząd carski szkoły – jeden nauczyciel realizujący program trzech oddziałów w języku rosyjskim,
1932-1939 po przekształceniu Czteroklasowej Szkoły Powszechnej szkoła staje się Publiczną Szkołą Powszechną Stopnia Drugiego z siedmioletnim cyklem kształcenia. Do szkoły uczęszczają dzieci polskiego i niemieckiego pochodzenia,
II wojna światowa - szkoła wyłącznie dla dzieci niemieckich; doszczętnie zdewastowana w czasie działań wojennych,
1945 szkołę organizuje Wacław Tukaj – pierwszy kierownik; dynamiczny rozwój szkoły- w roku szkolnym 1959/1960 ilość dzieci przekracza liczbę 100,
1959 powołanie Komitetu Budowy Szkoły,
1961 budowa szkoły zostaje ujęta w planie Kuratorium jako inwestycja państwowa ; przekazanie terenu pod budowę,
1962 oddanie szkoły do użytku; w tym roku pierwszy dzwonek w nowej szkole usłyszało 213 uczniów,
1966 stanowisko kierownika obejmuje Czesław Możdżeń,
1967 kierownikiem placówki zostaje Wojciech Żak.; liczba uczniów sięga 230 osób,
1971 funkcję dyrektora szkoły obejmuje Władysław Gubański; w szkole uczy się ok.200 uczniów,
1984 dyrektorem szkoły zostaje Barbara Olińska; przeprowadzono wiele remontów i modernizacji (m.in. wymiana pieców węglowych na ogrzewanie gazowe, dobudowanie kotłowni i zaplecza socjalnego, generalny remont sali gimnastycznej, remont pomieszczeń klasowych),
1999 reforma oświaty- szkoła podstawowa sześcioklasowa,
2001 nadanie szkole imienia Ks. Stefana Kardynała Wyszyńskiego Prymasa Tysiąclecia; odsłonięcie tablicy pamiątkowej, poświęcenie sztandaru,
2004 odsłonięcie pomnika Patrona szkoły,
2007 dyrektorem zostaje Małgorzata Patoleta; w listopadzie oddana zostaje do użytku nowoczesna hala sportowa z zapleczem sanitarno – szatniowym; przeprowadzono wiele prac remontowych, m.in. wymiana podłóg na parterze szkoły, odmalowanie sal lekcyjnych, modernizacja jadalni, kuchni, biblioteki szkolnej; powstaje Izba Tradycji,
2008 powstaje szkolne boisko sportowe; otwarcie Izby Patrona Szkoły,
2009 uczniowie otrzymują bezpieczny, nowoczesny i doskonale wyposażony plac zabaw, modernizacja części dydaktycznej starego budynku i rozbudowa szkoły, oddanie do użytku nowej części szkoły z 9 salami lekcyjnymi
2015 wszystkie dzieci sześcioletnie zostają objęte obowiązkiem szkolnym,
2017 reforma oświaty – szkoła podstawowa ośmioklasowa, przywrócono obowiązek szkolny dla siedmiolatków.
Dyrektorzy:
Wacław Tukaj 1945-1949
Józef Rudnicki 1949- 1966
Czesław Możdżeń 1966-1967
Wojciech Żak 1967-1971
Władysław Gubański 1971-1984
Barbara Olińska1984-2006
Małgorzata Patoleta 2007-
„….mówiłem nie do dzieci, a z dziećmi, mówiłem nie o tym,
czym chcę aby były, ale czym one chcą i mogą być.”
Rąbień
ul. Słowiańska 5